Bong bóng bất động sản đang căng đến mức báo động tại Trung Quốc, đặc biệt là Thượng Hải, nơi mà tốc độ mua nhà còn nhanh hơn mua rau.
Không ít người sẵn sàng bỏ hàng triệu USD cho những căn hộ
cao cấp thế này tại Trung Quốc - Ảnh: NY Times
Liu Yiquian, một doanh nhân ở Thượng Hải, nói trong cuộc phỏng vấn tuần trước rằng mình sở hữu quá nhiều căn hộ đến nỗi “không nhớ chính xác là bao nhiêu”. Trong số tài sản đó có một căn hộ 540m2 ở khu nhà cao cấp Tomson Riviera mua vào năm 2008 với giá 11,5 triệu USD.
Mua nhà nhanh hơn mua rau
Ông Liu nói: “Tôi đang đầu tư vào bất động sản. Tôi nghĩ 5-7 năm tới giá bất động sản ở Thượng Hải sẽ tăng cao hơn nữa”. Dự đoán của người đàn ông có tài sản khoảng 540 triệu USD (theo tạp chí Forbes) không phải là không có lý. Thượng Hải, thành phố giàu có và chói sáng nhất của Trung Quốc, đang trở thành tâm điểm của sự bùng nổ. Giá cả tăng đến hơn 150% kể từ năm 2003, đẩy giá một căn hộ mẫu rộng khoảng 100m2 lên đến 200.000 USD, trong khi thu nhập bình quân của một người dân Thượng Hải chưa đến 5.000 USD/năm.
Andy Xie, cựu kinh tế gia của Morgan Stanley và hiện là một nhà phân tích độc lập, phải thốt lên: “Thật rồ dại. Theo tất cả các thước đo quen thuộc, chẳng hạn như công suất cho thuê, thì đây là một quả bong bóng”. Cơn sốt mua bán thu hút cả thành phố. Một nhà đầu tư ở Thượng Hải gần đây đã mua 54 căn hộ chỉ trong một ngày. Andy Xiang, một chuyên viên quảng cáo vừa đặt cọc mua một căn hộ, cảm thán: “Tốc độ mua nhà ở đây còn nhanh hơn mua rau”.
Tomson Riviera là một trong những khu nhà cao cấp được chú ý trong cơn sốt bất động sản ở Thượng Hải. Tại đây không khó để tìm những căn hộ có trang thiết bị bếp nhập từ Đức, cửa kính nhập khẩu từ Bỉ, bồn tắm nhập từ Ý, còn ổ khóa có thể đọc dấu vân tay. Một căn hộ đôi rộng rãi với cột giường bọc bằng da cá sấu, những chiếc cửa màu đồng bóng loáng được chạm trổ thủ công tinh xảo nạm pha lê Swarovski có mức giá “phỏng tay” là 45 triệu USD.
Không riêng Thượng Hải, sự hoa mỹ đang có mặt khắp nơi. Tháng 12 năm ngoái, một nhóm các nhà phát triển đã chi ra 3,5 tỉ USD cho một khu đất khổng lồ ở Quảng Châu. Tại thành phố Thiên Tân, phía bắc Trung Quốc, các nhà đầu tư đang phát triển một “thành phố nổi” trị giá 3 tỉ USD, với một loạt hòn đảo được xây dựng trên các hồ nước tự nhiên, villa tiện nghi, khu mua sắm, một công viên nước giải trí và một khu nghỉ dưỡng trượt tuyết trong nhà lớn nhất thế giới.
Nóng vì đầu cơ
Hầu hết mọi người đều đồng ý bong bóng bất động sản ở Trung Quốc đang phát triển quá nóng. Một vụ nổ bong bóng bất động sản ở Trung Quốc có thể ảnh hưởng rất nhiều đến kinh tế thế giới, bởi đây là nền kinh tế lớn đang phát triển nhanh nhất. Xa hơn, nó là động cơ chính giúp kéo kinh tế thế giới ra khỏi suy thoái. Bắc Kinh rõ ràng đang quan ngại. Chính quyền gần đây đã có những thay đổi để kiềm chế tình trạng tín dụng dễ dãi, trong đó có quy định hạn chế những ai mua căn nhà thứ hai bằng cách thế chấp.
Một số chuyên gia đánh giá trong lúc cố gắng điều chỉnh thị trường, chính quyền địa phương và trung ương đang sử dụng bất động sản làm nền tảng cho GDP tăng trưởng. Điều đó tạo ra nguy cơ bùng nổ bong bóng bất động sản gây tác hại lớn. Bán đất đã là một nguồn thu nhập lớn cho chính phủ, với doanh thu tăng lên khoảng 234 tỉ USD trong năm ngoái, bằng hơn 1/3 chi phí của gói kích thích trị giá hơn 500 tỉ USD của Trung Quốc.
Chuyên gia kinh tế Nicholas R. Lardy ở Viện Nghiên cứu quốc tế Peterson tại Washington D.C nói quả bom nhà ở đang được đẩy tới bởi cuộc đô thị hóa khổng lồ khiến giá nhà tăng cao đến đỉnh điểm. Một số nhà phân tích nhận định chính các nhà đầu tư tham lam và chính sách của chính phủ đang làm giá nhà vượt khả năng của phần lớn những người di cư đến các thành phố lớn. Các nhà đầu tư có thế lực đang làm việc với chính quyền địa phương để chuyển đổi các thành phố cũ thành các đô thị như trong mơ.
Mặc dù e ngại tình trạng bong bóng bất động sản, Charles Tong, nhà đầu tư của Tomson Riviera, vẫn quả quyết mức giá các căn hộ của ông là vừa phải, bởi ông tin chắc có quá nhiều của cải tiềm ẩn ở Trung Quốc. Ông không gặp khó khăn khi bán những căn hộ giá 45 triệu USD. “Chúng tôi đang bán ba đến bốn căn hộ như thế mỗi tháng. Giờ đây người dân đang muốn những thứ sang trọng hơn, họ thích một phong cách sống mới”.